Heb jij dat ook wel eens? Dat je ’s avonds naar de sterren kijkt en dan even stil staat bij hoe klein je eigenlijk bent? Of dat je je niet kan voorstellen dat wij alleen zijn in het universum? Zelf ben ik wel een nerd wat dat betreft, ik kijk ook graag naar science fiction als Star Wars, Doctor Who en vooruit…Star Trek. Onze bruiloft vorig jaar had zelfs een scifi-randje. Vaak wens ik dat ik dat vroeger ook al vond, dan had ik misschien wel beter mijn best gedaan bij natuurkunde en was ik nu astronoom ofzo.
Eerste wetenschap
Astronomie is misschien wel de eerste wetenschap die beoefend werd. Niet omdat de mensen dat nou persé zo leuk vonden, maar het was belangrijk voor onder andere navigatie en de landbouw. Om de sterren te herkennen en later gemakkelijk weer terug te vinden, werden ze verdeeld in sterrenbeelden.
Sterren kijken is iets wat de mensheid dus al duizenden jaren doet. In China werd in 1059 vóór Christus voor het eerst de waarneming van een komeet vastgelegd, een aantal piramides in Gizeh, Egypte (ca 2500 voor Christus) zouden het sterrenbeeld Orion verbeelden en de Oude Grieken hebben rond 300 voor Christus de sterrenbeelden in de dierenriem ‘geplaatst’.
Daarna lag het een beetje stil, maar na de Middeleeuwen kwam de vaart er weer in. In 1543 opperde Copernicus dat niet de aarde maar de zon het middelpunt van ons zonnestelsel was, Newton verklaarde rond 1685 met het begrip zwaartekracht de beweging van de planeten en in het jaar 2000 is SETI van start gestaan. SETI is een project van NASA waarmee gezocht wordt naar buitenaards leven.
Bovenstaand is natuurlijk maar een hele kleine selectie en soms wat kort door de bocht opgeschreven, maar dat neemt niet weg dat we nu alsnog midden in de ontdekkingen zitten. Dus wie weet ontdekken we binnenkort het mannetje op maan!
Nacht van de nacht
Morgen, 27 oktober, is het de Nacht van de nacht. Niet alleen gaat de klok een uurtje terug waardoor het extra lang nacht is, maar daarnaast zijn er veel bedrijven die van zaterdag op zondag hun (toch al vaak overbodige) verlichting uitdoen. Want wanneer heb jij nou voor het laatst lekker naar de sterren gekeken, zonder dat je werd afgeleid of minder zag door de vele lichtvervuiling?
Grote lichtvervuilers zijn bijvoorbeeld kassen (die ook ’s nachs verlicht zijn zodat onze tomaatjes sneller klaar zijn), straatverlichting, sportvelden en reclames. Uit onderzoek blijkt dat verschillen in de verhouding tussen licht en donker nadelige gevolgen heeft voor de natuur. Natuurlijke veranderingen in deze verhouding zijn vaak het teken voor gedragsverandering, zoals trek- en broedgedrag. Te veel licht verstoort het bioritme. En dat geldt niet alleen voor dieren. Kijk op www.nachtvandenacht.nl voor meer informatie over de gevolgen.
Dus hopelijk is het morgennacht lekker donker in Nederland (en daarbij helder) om de sterren goed te kunnen zien. En tot die tijd ga ik lekker met een dekentje op de bank Star Wars kijken.